W dniach 5-6 VI 2025 r. odbędzie się Ogólnopolska Konferencja Naukowa SPOŁECZEŃSTWO W WOJSKU, WOJSKO W SPOŁECZEŃSTWIE W XIX-XXI WIEKU. RELACJE I PROCESY W UJĘCIU INTERDYSCYPLINARNYM, która odbywa się w LAW regularnie od 2019 r. Ideą konferencji jest prezentacja zagadnienia w możliwie szeroki, interdyscyplinarny sposób, dlatego zabiegamy o udział: historyków, prawników, socjologów, politologów, antropologów, ekonomistów, specjalistów w zakresie nauk o bezpieczeństwie, nauki o komunikacji społecznej i mediach.
Projekt konferencji zakłada podział na dwie główne części: „Społeczeństwo w wojsku” i „Wojsko w społeczeństwie”, w ramach których naukowej refleksji poddane zostaną m.in.: organizacja poboru; warunki służby wojskowej, finansowanie, baza i aprowizacja armii, postęp technologiczny, społeczne aspekty służby wojskowej, prestiż i wizerunek wojska, role społeczne, wojskowe wsparcie w sytuacjach kryzysowych, upamiętnianie i kultywowanie tradycji, wykorzystanie wojska jako narzędzie nacisku i walki politycznej, problemy dyscyplinarne. Konferencja pozwala na porównanie ewolucji powyższych problemów z perspektywy kilku wieków.
5 czerwca 2025 r.
Klub Uczelniany LAW
Sesja plenarna
Prowadzący: dr hab. Marcin Kruszyński prof. LAW
9.00-9.30 gen. bryg. pil. dr inż. Krzysztof Cur, Rektor-Komendant Lotniczej Akademii Wojskowej, 100-letnia Szkoła Orląt - perspektywy na przyszłość
9.30-10.00 płk dr Andrzej Truskowski, prof. LAW, Prorektor LAW ds. kształcenia, Zastosowanie lotnictwa w działaniach o charakterze hybrydowym i asymetrycznym w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa RP XXI wieku
10.00-10.30 płk rez. dr hab. Adam Wetoszka, prof. LAW, Prorektor LAW ds. studenckich, Lotnictwo i wojska lądowe – 100-letni aspekt współpracy
10.30-11.00 prof. dr hab. Włodzimierz Suleja (IPN), Formowanie się lotniczego etosu w latach II Rzeczypospolitej
11.00-11.15 przerwa
Sesja I
Prowadzący: dr hab. inż. Paweł Gołda, prof. LAW, Prorektor LAW ds. naukowych
11.15-11.30 gen. bryg. rez. pil. dr Ryszard Hać, prof. LAW, Kultura bezpieczeństwa lotów w jednostkach polskiego lotnictwa na przestrzeni lat
11.30-11.45 dr Tomasz Osiński (LAW), „Czyż mogli dać więcej.” Szkic do portretu zbiorowego przedwojennych absolwentów Szkoły Orląt w Dęblinie
11.45-12.00 płk rez. nawig. dr Andrzej Marciniuk (LAW), Przygotowanie personelu lotniczego do działań bojowych we wrześniu 1939 r.
12.00-12-15 prof. dr hab. Tadeusz Epsztein (IH PAN), Dom, rodzina i wychowanie Wojciecha Kołaczkowskiego (1908-2001), dowódcy Dywizjonu 303
12.15-12.30 dr hab. Marcin Kruszyński, prof. LAW (UwS/LAW), Ludomił Rayski, jeden z dowódców lotnictwa II RP - walka generała o oczyszczenie dobrego imienia po 1939 r.
12.30-12.45 prof. dr hab. Tadeusz Wolsza (UKW w Bydgoszczy/IH PAN), Lotnicy Polskich Sił Powietrznych w więzieniach powojennej Polski (1945 - 1956)
12.45-13.00 ppłk dr Paweł Orłowski (LAW), Gen. dyw. pil. Jan Frey-Bielecki (1916-1994). Zarys biografii
13.00-13.15 dyskusja
13.15-14.00 przerwa obiadowa
Sesja II
Prowadzący: dr inż. Witold Sarnowski, Dziekan Wydziału Lotnictwa LAW
14.00-14.15 dr hab. Rafał Kowalczyk, prof. UŁ, "Spalmy Francuzów". Czyli rzecz o obsesji wojennego gubernatora Moskwy Fiodora Rostopczyna i próbie spalenia maszerującej na Moskwę Wielkiej Armii Napoleona przez jego prywatną eskadrę balonów
14.15-14.30 dr hab. Ewelina Podgajna, prof. UMCS, Ruch ludowy w służbie Rzeczypospolitej w latach 1939-1947
14.30-14.45 dr Justyna Dudek (IPN), "stosujemy [zasadę], żeby nie przyjmować [ludzi] z AK, ale są wyjątki" – polityka aparatu bezpieczeństwa wobec funkcjonariuszy byłych żołnierzy Armii Krajowej w latach 1944–1956 na wybranych przykładach
14.45-15.00 dr hab. Piotr Kardela, prof. AP w Szczytnie (AP w Szczytnie/IPN), Komunistyczny aparat represji wobec Stowarzyszenia Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii
15.00-15.15 dr hab. Maciej Krotofil, prof. UMK, Lotnicy w powojennym Toruniu. Historia 15 Ośrodka Szkolenia Specjalistów Samochodowych [Wojsk Lotniczych] 1955-1985
15.15-15.30 prof. dr hab. Dariusz Jarosz (IH PAN), Żołnierze zasadniczej służby wojskowej w latach 1985-1989: wybrane konteksty społeczne
15.30-15.45 dyskusja
15.45-16.00 przerwa
Sesja III
Prowadzący: płk rez. dr inż. Adam Rurak, Dziekan Wydziału Bezpieczeństwa Lotniczego LAW
16.00-16.15 gen. bryg. dr hab. n. med. Wojciech Tański (4 Wojskowy Szpital Kliniczny, Wrocław), płk rez. dr n. med. Krzysztof Kowalczuk (Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej, Warszawa), Lotnicza służba zdrowia – wczoraj, dziś i jutro
16.15-16.30 ppłk rez. dr hab. Janusz Ślusarski, prof. LAW, Czego my jako społeczeństwo możemy uczyć się od lotnictwa?
16.30-16.45 dr hab. Adam Radomyski, prof. LAW, Maskowanie na polu walki. Historia i współczesność
16.45-17.00 dr hab. inż. Remigiusz Wiśniewski, prof. Akademii Mazowieckiej w Płocku, Oddziały Przygotowania Wojskowego jako inicjalizacja kultury bezpieczeństwa
17.00-17.15 dr Aneta Judzińska (UAM), Rekonstrukcja doświadczeń zawodowych kobiet oficerów w Siłach Powietrznych na podstawie weryfikacji empirycznych
17.15-17.30 dyskusja
17.30-17.45 przerwa
Sesja IV
Prowadzący: dr Tomasz Osiński (LAW)
17.45-18.00 dr hab. Małgorzata Misiak, prof. UWr (UWr/IPN), Orły i orlęta. Językowy obraz polskiego lotnika w prasie międzywojnia
18.00-18.15 dr Agata Fijuth-Dudek (UMCS), Od pierwszego do ostatniego dnia niepodległości. Obraz II Rzeczypospolitej we wspomnieniach Wiktora Tomira Drymmera publikowanych w "Zeszytach Historycznych"
18.15-18.30 dr hab. Danuta Jastrzębska-Golonka, prof. UKW (UKW w Bydgoszczy/IPN), Janusz Meissner - pilot, pisarz, dziennikarz: „Będę pisał tym piórem, które mi zostało ze skrzydeł…”
18.30-18.45 dr Danuta Hać (LAW), „Urodziłam się pod szczęśliwą gwiazdą” - powojenne absolwentki Szkoły Orląt.
18.45-19.00 mgr Katarzyna Kot (Muzeum Zamoyskich w Kozłówce/UwS), Propagandowy obraz żołnierza ludowego Wojska Polskiego w świetle kolekcji sztuki socrealistycznej Muzeum Zamoyskich w Kozłówce
19.00-19.15 dr hab. Anita Młynarczyk-Tomczyk, prof. UJK, Święto lotnictwa na łamach „Żołnierza Polskiego" w latach 1945-1989
19.15-19.30 dyskusja
6 czerwca 2025 r.
Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie
Sesja V
Prowadzący: dr Tomasz Osiński (LAW)
9.00-9.15 dr hab. Mariusz Kulik, prof. IH PAN, Twierdza Iwangorod w rosyjskim systemie obrony (1838-1914)
9.15-9.30 dr hab. Jacek Legieć, prof. UJK, Student w karnej służbie wojskowej – przypadek Leopolda Lisieckiego
9.30-9.45 Krzysztof Pierściński (UJK), Warunki życia w japońskich obozach jenieckich w
czasie wojny rosyjsko-japońskiej
9.45-10.00 prof. dr hab. Wiesław Caban (UJK), Dylematy zesłanych do karnej służby na Kaukaz: współpracować z Szamilem, czy wspierać Imperium Rosyjskie?
10.00-10.15 dr Janusz Kłapeć (WBH), Stefan Miler (1888-1962) - legionista, pedagog i menager
10.15-10.30 mgr Maciej Sobieraj (badacz niezależny), Z Kępia w świat. Droga kariery kościelnej i wojskowej ks. płk. Jana Ideca aż do tragicznego mordu w 1925 r.
10.30-10.45 dyskusja
10.45-11.00 przerwa
Sesja VI
Prowadzący: dr hab. Adam Radomyski, prof. LAW, Kierownik Szkoły Doktorskiej Federacji Akademii Wojskowych
11.00-11.15 dr Kamil Anduła (WBH), Stosunki między kadrą oficerską a żołnierzami w obozie wojskowym w Sielcach nad Oką
11.15-11.30 dr hab. Tadeusz Kondracki, prof. IH PAN, Korpus oficerów rezerwy ludowego Wojska Polskiego w okresie weryfikacji politycznej, wiosną i latem 1949 r.
11.30-11.45 dr hab. Grzegorz Miernik, prof. UJK, Apogeum kryzysu berlińskiego 1961 r. w meldunkach o nastrojach w wojskach lotniczych. Studium przypadku
11.45-12.00 dr Radosław Szewczyk (badacz niezależny), Logistyka 2 Armii Wojska Polskiego w operacji "Dunaj" w 1968 r.
12.00-12.15 dr Katarzyna Wilczok (UŚ), Postawy społeczne wobec żołnierzy LWP w okresie stanu wojennego
12.15-12.30 dr Tomasz Leszkowicz (WBH), Rozwijanie skrzydeł. Przywrócenie tradycji lotnictwa II RP i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w Wojsku Polskim po 1989 r.
12.30-12.45 płk dr hab. Dariusz Bogusz, prof. LAW, Organizacje kadeckie w wybranych krajach
12.45-13.00 dyskusja
13.00-13.30 Wernisaż wystawy Dęblińska „Alma Mater” – 100 lat tradycji „Szkoły Orląt” (Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie).
Sesja VII
Prowadząca: dr Justyna Dudek (IPN)
13.30-13.45 ppłk dr Robert Wójcicki (LAW), Dęblińska Szkoła Orląt na tle rozwoju lotnictwa wojskowego - bilans 100 lat istnienia
13.45-14.00 dr Grzegorz Figiel (Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie), Działalność Lubelskiego Okręgu Wojewódzkiego LOPP w latach 1923-1939
14.00-14.15 dr Piotr Rapiński (badacz niezależny), Antoni Ernest Mroczkowski as myśliwski, bohater 1920 r., związkowiec - biografia nieoczywista
14.15-14.30 dr Marcin Paluch (LAW), Agresja sowiecka na Polskę 1939 roku w świetle polskiej prasy emigracyjnej
14.30-14.45 mgr Marcin Arbuz (WBH), Pułkownika Madejskiego krótkie panowanie. Oficerska Szkoła Lotnicza w okresie „walk o utrwalenie władzy ludowej" 1946-1947
14.45-15.00 dr hab. Adam Dziuba (IPN), Ujednolicenie różnorodności. Utworzenie Ligi Przyjaciół Żołnierza
15.00-15.15 dr hab. Daniel Kucharek, prof. LAW, Broń jądrowa jako czynnik przewagi militarnej po II wojnie światowej
15.15-15.30 dyskusja
15.30 Zakończenie Konferencji
prof. Marcin Kruszyński Lotnicza Akademia Wojskowa
ppłk dr Paweł Orłowski Lotnicza Akademia Wojskowa
dr Tomasz Osiński Lotnicza Akademia Wojskowa
prof. dr hab. Ewa Domańska (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu/ Stanford University)
prof. dr hab. Antoni Dudek (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)
prof. dr hab. Włodzimierz Suleja (Instytut Pamięci Narodowej Centrala/ Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku)
prof. dr hab. Mariusz Wołos (Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk/ Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie)